Investigación
Varios refuxiados denuncian á ONG Rescate Internacional por explotación laboral e agresión sexual

A Garda Civil investiga o centro de Mondariz-Balneario tras varias denuncias por parte de voluntarios migrantes que aseguran traballar sen contrato a cambio de 50 euros semanais. A ONG xestiona 1.700 prazas do programa estatal de acollida.
Carlos Osorio
Carlos Osorio, unha das persoas migrantes que denunciou á ONG Rescate Internacional. Alba Cambeiro

Carlos Osorio chegou a España como solicitante de asilo hai pouco máis dun ano: “Unha traballadora social faloume da ONG Rescate Internacional e díxome que buscaban voluntarios”. Iso levouno, en pouco tempo, a establecer contacto con C.E, director da organización, que xestiona o acompañamento de preto de 2.000 persoas refuxiadas no Estado. “Non había persoal. Eran 300 usuarios para cinco persoas”, lembra. A comezos de xaneiro de 2025, Carlos xa ía camiño do dispositivo de acollida para migrantes xestionado pola organización en Mondariz-Balneario, un pequeno municipio de Pontevedra onde reside actualmente.

Segundo explica en conversación con O Salto, ao pouco de chegar, xa se incorporou “facendo xornadas de dez a doce horas diarias” como técnico de acollida, profesor de castelán ou mesmo monitor de actividades deportivas. “Eu non asinei nada, pero recibo 50 euros semanais (...) A outro compañeiro recrutárono nunha fundación pedindo comida”, denuncia e engade: “Este é o perfil que buscan, xente en situación vulnerable, porque ninguén quere vir traballar aquí”.

Carlos non é o único que afirma vivir esta situación e atreveuse a denuncialo publicamente e no xulgado. Un compañeiro, Marcos Tulio, procedente de Salvador, chegou en marzo ao mesmo centro, situado agora no Hotel Cemar de Mondariz. “O único que teño é un documento do Ministerio que me permite estar en España mentres espero cita para solicitar a protección internacional, pero non podo traballar legalmente”. Con todo, e como explica en conversación con esta redacción, fai tarefas de técnico de acollida, cun horario que vai de nove da mañá a unha da tarde. Aínda que mesmo o matiza: “En épocas como o Ramadán trabállanse moitísimas máis horas”.

Marcos Tulio
Marcos Tulio, outra das persoas migrantes que denunciou á ONG Rescate Internacional. Alba Cambeiro

Outros voluntarios chegaron ao centro de acollida despois de falar co director de Rescate Internacional e asinar un acordo de voluntariado. O documento, ao que tivo acceso este medio, estipula que o voluntario “colaborará de forma desinteresada e altruísta coa entidade”. Outros solicitantes de asilo que prefiren preservar o anonimato, traballan de dous da tarde a dez da noite cinco días á semana “a cambio de 50 euros semanais”. “Facemos de todo, apoiamos aos técnicos de acollida en todo”, afirman.

Dentro do programa estatal de acollida, a ONG Rescate Internacional encárgase da xestión de varios centros de protección internacional en España. Esta organización administra unhas 1.700 prazas en todo o país, das cales aproximadamente 1.400 están situadas en Galiza. Hai un mes, este diario destapou unha serie de irregularidades que incluían recortes de persoal, despedimentos improcedentes e falta de recursos básicos nos dispositivos de acollida xestionados pola organización.

Segundo explica un traballador de Rescate Internacional que falou con este medio baixo condición de anonimato por temor a represalias, moitos migrantes en situación administrativa irregular “suplen a contratación doutros profesionais a cambio dunha axuda de peto de 50 euros semanais”. “Falta persoal laboral en todos os centros de protección internacional, cando é obrigatorio que haxa avogados e psicólogos”, asevera.

En febreiro deste ano, o goberno municipal de Mondariz-Balneario dirixiu unha carta ao Defensor do Pobo e á Delegación do Goberno en Galiza para denunciar a situación na que se atopaban os 300 migrantes acollidos nas instalacións do dispositivo. O documento, ao que tivo acceso O Salto, alerta sobre a falta de persoal sanitario e psicolóxico, sinala “episodios de trato denigrante cara aos acollidos” e describe as condicións de alimentación e hixiene como “insuficientes”.

A ONG Rescate Internacional forma parte do conxunto de entidades do terceiro sector que colaboran coa administración pública na xestión do Sistema de Acollida de Protección Internacional e Temporal (SAPI). Neste marco, a organización xestiona recursos financiados polo Ministerio de Inclusión, Seguridade Social e Migracións.

“Moitos días dáselle só pasta ou arroz, nunca hai pito ou tenreira. O persoal de cociña, que falou con este medio en condición de anonimato, afirma que se atopa “traballando en situación irregular”. Segundo relatan, tamén dan servizo ao comedor do Colexio Bilingüe Marcote Mondariz —situado no complexo— a pesar de que o menú é distinto.

comidas RI - 2
Unha das comidas coas que se alimentan as personas refuxiadas.

O director da ONG recoñece nun audio que o Goberno lle filtrou a denuncia

No mes de abril, varios voluntarios dirixíronse á Garda Civil de Ponteareas para presentar as denuncias relatadas ao comezo desta investigación contra a ONG Rescate Internacional por explotación laboral. Entre eles, Carlos Osorio. Na denuncia, á que puido acceder O Salto, Osorio afirma que “non ten horario establecido” para o seu labor de voluntariado e, a pesar de non asinar ningún contrato, “cobra semanalmente en man 50 euros”, polo que asina “un recibín do que non recibe copia algunha”.

Na denuncia tamén consta que o persoal do hotel pode “estar inmerso nunha situación similar de explotación laboral, ao traballar sen contrato e baixo a ameaza de non poder legalizar a súa estancia ou residencia no país” e indica que serían “polo menos seis persoas que traballan na cociña do hotel” na mesma situación.

Pero nas sombras da xestión de Rescate Internacional non só hai denuncias por explotación laboral. Outro dos voluntarios da organización acudiu a Garda Civil para presentar unha denuncia por agresión sexual. No documento, que tamén foi enviado a esta redacción, a vítima explica que un coordinador “tócalle o ombreiro esquerdo” de forma que “masaxeaba o mesmo cara á altura do pescozo, convidándolle a que se relaxase, que estaba moi tenso, que se era o seu desexo convidáballe a cear”. Así mesmo, manifestoulle, sempre segundo a denuncia, “que lle podía axudar a conseguir os papeis en España, procedendo a baixar a man por fóra da camiseta do denunciante para acariñar o seu peito”.

Nunha conversación co Salto, C.E. admitiu que lle informaron sobre a existencia de denuncias na Garda Civil. Doutra banda, afirma que actualmente hai 28 voluntarios en Galiza, pero nega que persoas en situación irregular estean a realizar labores estruturais dentro da ONG, alegando que “reciben diñeiro para compensar os gastos incorridos polo seu voluntariado”.

Segundo explica Carlos Osorio, o venres 25 de abril, a Garda Civil apareceu no dispositivo de acollida: “Presentáronse como policía xudicial, cunha inspección de traballo; e tomaron declaración a todas as persoas que estaban a traballar”. Posteriormente, segundo relata, os voluntarios son chamados a unha reunión con A.M, coordinadora dos centros en Galiza. “Ata o de agora vós estades a facer, isto está escaneado (…) recibídelos semanais. Os 100 euros semanais e os 50 semanais”, afirma nun audio ao que tivo acceso O Salto. “O da inspección foi sorpresa para todo o equipo (…) somos conscientes de que houbo unha mala praxe”.

O director da ONG presentouse no municipio pontevedrés un día despois da inspección de traballo no centro. “Despois da chegada da poli aquí (…) temos algúns contactos (…)  alguén nos dixo, non oficialmente, que había unha denuncia á ONG nunha comisaría de Galiza, que é dalgún de vós”. Así é como se dirixe aos voluntarios para indagar sobre as denuncias nos audios aos que tivo acceso este medio. “Isto díxomo a Garda Civil (…) e non me mente a Garda Civil”. Posteriormente aclara que a filtración vén de máis arriba: “Isto a Garda Civil non mo escribiu a min, escribiullo ao delegado do Goberno en Galiza”.

Este medio contactou coa Delegación do Goberno en Galiza para solicitar unha valoración sobre a presunta filtración das denuncias, pero non obtivo resposta ata o momento da publicación deste artigo.

Varios voluntarios presentaron denuncias ante a Inspección Provincial de Traballo e Seguridade Social de Pontevedra. Nos documentos, aos que tivo acceso este diario, alegan “abandono, acoso e explotación laboral”, así como “vulneración de dereitos básicos” e solicitan protección xurídica fronte a posibles represalias por parte da ONG.

Segundo afirman, o director da organización, C.E., segue en Mondariz-Balneario e “di que non se irá ata que se solucione o problema”. Mentres tanto, a incerteza instalouse entre os voluntarios do centro de acollida. Ninguén lles comunicou oficialmente que ocorrerá tras a inspección de traballo nin se se tomarán medidas fronte ás denuncias presentadas. “A policía aínda non chamou a ninguén a testificar nin se fixo absolutamente nada”, aseveran.

Hotel Cemar
Fachada del Hotel Cemar, donde se alojan las personas migrantes. Alba Cambeiro

 

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Galicia
Discriminación Dos años a la espera de reparación tras sufrir lesbofobia en un registro en Galicia
Un funcionario de un registro de Pontevedra se negó a inscribir al hijo de Antía y su pareja. Un error de redacción en la ley trans está detrás de los argumentos que el funcionario esgrime para defender su actuación.
Feminismos
Feminismo Dous anos sen reparación tras sufrir lesbofobia nun Rexistro Civil de Pontevedra cando ían inscribir a seu fillo
Un funcionario negouse a inscribir ao fillo de Antía e a súa parella. Un erro de redacción na lei trans está detrás dos argumentos que o funcionario esgrime para defender a súa actuación.
Galicia
Laboral El Supremo confirma el fraude masivo de contratación en el sector cárnico gallego
La sentencia reafirma que Servicarne funcionaba como una falsa cooperativa y que sus socios tenían una relación laboral con Novafrigsa, del Grupo Coren
Océanos
Ecosistemas La Tierra sobrepasa otro límite planetario: la acidificación de los océanos supera niveles críticos
Un estudio publicado este lunes indica que este indicador clave del cambio climático se superó en 2020 en algunas zonas del planeta. La acidificación supone un riesgo grave para la vida marina y amenaza la sostenibilidad de la pesca.
COP30
COP30 Rumbo a la COP30: entre la retórica de eliminar los combustibles fósiles y la perforación de la Amazonía
Mientras el presidente de la COP30 insta en una carta a abandonar los combustibles fósiles en los sistemas energéticos, la agencia ambiental brasileña autoriza la perforación en una cuenca petrolera de alta sensibilidad cerca del río Amazonas.
Catalunya
Turismo La Generalitat de Catalunya y Aena llegan a un acuerdo para ampliar el aeropuerto de El Prat
La ampliación del aeródromo incluye el alargamiento de la tercera pista lo suficiente como para invadir el espacio protegido de la laguna de la Ricarda. Para compensar, las partes firmantes prometen renaturalizar 250 hectáreas de terrenos colindantes
Galicia
Discriminación Dos años a la espera de reparación tras sufrir lesbofobia en un registro en Galicia
Un funcionario de un registro de Pontevedra se negó a inscribir al hijo de Antía y su pareja. Un error de redacción en la ley trans está detrás de los argumentos que el funcionario esgrime para defender su actuación.
Derecho a la vivienda
Derecho a la vivienda ERC exige que la Sareb no renueve el contrato con KKR después de una investigación de El Salto
El Gobierno de coalición debe decidir si renueva su contrato para la gestión de las viviendas del banco malo este verano. Para ERC y Bildu se trata de una “oportunidad única” para que la gestión pase a ser 100% pública.
Galicia
Crowdfunding O Salto Galiza abre un crowdfunding para empapelar a Altri
Queremos investigar a los responsables políticos y empresariales del que podría ser el mayor atentado ambiental de la historia reciente de Galicia.
Estados Unidos
Estados Unidos “Provocación”: Trump despliega 700 marines en Los Ángeles
El gobierno estadounidense sigue tensando la cuerda en California. A las redadas masivas se le suma el despliegue de soldados, sin precedentes desde 1992. Los sindicatos de trabajadores migrantes llaman a la resistencia no violenta.
Derechos Humanos
Solidaridad Cuatro activistas de la Flotilla de la Libertad son deportados desde Israel a sus países de origen
Las personas que viajaban en el Madleen han estado detenidas en el puerto militar de Ashdod, donde se les quiso obligar a ver vídeos cruentos del 7 de octubre. En la madrugada del 10 de junio, un equipo de derechos humanos pudo asistirlos.

Últimas

Hazlo Posible
Hazlo posible Un año de investigaciones en El Salto: más impacto y visitas que nunca
En el último año El Salto ha publicado decenas de trabajos de investigación, con más impacto y visitas que nunca: desde la exclusiva de los festivales de KKR a la foto manipulada de Mazón, pasando por los agentes infiltrados en colectivos sociales.
Derechos Humanos
Derechos humanos Más de tres mil activistas de todo el mundo arrancarán este jueves la Marcha a Gaza desde Egipto
Después de que Israel asaltara un barco de la Flotilla de la Libertad es el turno de la Marcha Global a Gaza. El objetivo es el mismo: llevar ayuda humanitaria a Palestina y mandar un mensaje de presión a los gobiernos aliados de Israel.
Galicia
Laboral El Supremo confirma el fraude masivo de contratación en el sector cárnico gallego
La sentencia reafirma que Servicarne funcionaba como una falsa cooperativa y que sus socios tenían una relación laboral con Novafrigsa, del Grupo Coren
LGTBIAQ+
Jueves 12 de junio Trans en Lucha convoca por la dignidad de las personas trans fallecidas
La ley da solo a la familia la responsabilidad de velar por la dignidad de sus familiares fallecidos. Pero, ¿qué pasa cuando es la familia quien atenta contra ellos?
Decrecimiento
Opinión Cómo crear colectivos resilientes y justos en tiempos de emergencias constantes
Un equipo multidisciplinar ha desarrollado una herramienta web con un doble objetivo: evaluar la resiliencia y el funcionamiento de los colectivos sociales ante la crisis ecosocial en marcha.
Más noticias
Galicia
Galicia Iberdrola proyecta un parque eólico que pone en riesgo uno de los mayores yacimientos fortificados de Galicia
La Xunta acaba de declarar la utilidad pública para el parque eólico Castro Valente, a pesar de que su construcción está suspendida cautelarmente por el Tribunal Superior de Justicia de Galicia.
Justicia
Juana Rivas Juana Rivas recurre de nuevo la custodia de su hijo menor en Italia con el apoyo de la Fiscalía
El equipo legal de Juana Rivas y la Fiscalía General de Cagliari han presentado un recurso ante la Corte Suprema Italiana. Solicitan la anulación de la custodia concedida al padre de Daniel, imputado por maltrato habitual al menor
Opinión
Opinión Con el hocico destruido: nombrar un mundo que se cae a pedazos
El libro de Calderas puede leerse como un cuerpo-territorio, un emplazamiento en el que lo individual se entrelaza con una historia familiar marcada por la herida migrante, por el expolio de la tierra, por la dominación cultural de la colonización.

Recomendadas

Educación pública
Alimentación Comedores escolares saludables que no llegan a todo el alumnado
La apuesta por una dieta equilibrada de la mano de un nuevo Real Decreto impulsado por el Ministerio de Derechos Sociales y Consumo no va a llegar a todos los niños y niñas: solo el 36% de las familias que necesitan beca comedor la consiguen.
Filosofía
Laura Llevadot “En este retorno al fascismo hay una nostalgia de la ley”
Su escritura no elude el desgarro, la herida, la vida. Apuesta, en tiempos de una promesa constante de felicidad y autorrealización, por la negatividad. Su posición filosófica es la de quién piensa que “la lengua que hemos heredado nos impide pensar.
Fronteras
Migraciones La patria efímera del metro
Cada día, el metro de Madrid ofrece un espacio para buscarse la vida a cientos de personas que recorren sus vagones vendiendo caramelos y pañuelos, o haciendo música entre los pasajeros.
Medios de comunicación
Kike García “El Mundo Today ha preferido el espíritu fanzinero al empresarial”
Kike García es cofundador y cara reconocible de ‘El Mundo Today’, diario satírico que cada día afronta el reto de superar en disparates a la actualidad.